پیش زمینه و هدف: خانواده اولین پایگاه بستر ساز رشد جسمی، روانی و اجتماعی شدن هر فرد در جامعه می باشد. خانواده هایی که به حقوق و مسوولیت ها جاهل یا بی اعتنا باشند زمینه ساز آسیب های گوناگون اجتماعی، روانی از قبیل خشونت، اعتیاد، فرار و رفتارهای نابهنجار بوده و در نتیجه تربیت نسل آینده دچار بحران خواهد گردید.مواد و روش کار: حاصل تحقیقات متعدد و گسترده بیانگر وجود رابطه غیر قابل انکار بین داشتن ایمان دینی خانواده و تقویت سلامتی روحی و روانی، پاکدامنی، پایداری ازدواج، کاهش جرم و اعتیاد می باشد، چنانچه دین اسلام رعایت ارزش های اخلاقی در محیط خانواده و داشتن رابطه صمیمی و تربیت فرزندان صالح را جزء عبادات دانسته و هرگونه بد رفتاری و ضایع نمودن حقوق خانواده را موجب دوری از رحمت الهی می داند.یافته ها: قوام و دوام هر جامعه وابسته به استحکام خانواده هاست و آگاهی از دستورات تربیتی اسلام و پای بندی به اخلاق حسنه در محیط خانواده مهم ترین قدم در رسیدن به این اهداف مقدس می باشد. مقاله حاضر قدمی کوچک در تبیین رابطه دین داری با رعایت حقوق خانواده و تحکیم مبانی آن می باشد.

زنان و مردان سازندگان اصلی خانواده ها هستند و خانواده سالم مناسب ترین زمینه کمال آن دو و تعالی فرد و جامعه است. هدف این تحقیق نیز مقایسه نگرش جنسی نسبت به عوامل موثر بر تحکیم بنیان خانواده در بین اعضای هیات علمی و کارمندان دانشگاههای پیام نور استان همدان بود. پژوهش دارای رویکرد جامعه شناختی و روش پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و روش نمونه گیری تصادفی ساده چند مرحله ای و حجم نمونه 192 نفر برآورد شد. پایایی متغیر ها با استفاده از آلفای کرونباخ 83.8% به دست آمد و اعتبار صوری از طریق داوری اساتید جامعه شناسی و روانشناسی سنجیده شد. بر اساس یافته ها از نظر کارکنان، عوامل فرهنگی بیشترین همبستگی و اهمیت را در تحکیم خانواده دارد (R=0.588) و عوامل اجتماعی در درجه دوم (R=0.449) و عوامل عاطفی در مرتبه سوم قرار می گیرد (R=0.309). زنان بیشتر عوامل اجتماعی و عاطفی و مردان بیشتر عوامل اقتصادی (درآمد بالا) را در تحکیم بنیان خانواده موثر می-دانند. هر دو جنس بر رعایت ادب و احترام و عشق متقابل تاکید ویژه داشتند. نتایج نهایی نشان داد که نگرش زنان و مردان نسبت به عوامل اجتماعی و عاطفی و اقتصادی، تاثیرگذار بر تحکیم خانواده یکسان نیست. اما نگرش آنها نسبت به عوامل فرهنگی، اعتقادی و سیاسی یکسان است.

زمینه و هدف: نگاه مقدس اسلام به بنیان خانواده و اهتمام ویژه به تحکیم بنیان آن ناشی از اهمیتی است که خانواده در تربیت و تعالی فرد و به تبع آن جامعه دارد. رسیدن به خانواده ای متعالی و مستحکم جز با آراستگی به فضایل اخلاقی و مشارکت تمام اعضای خانواده امکان پذیر نیست. روش تحقیق: در پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی آراستگی اعضای خانواده به گذشت و ایثار و نقش آن در تحکیم بنیان خانواده از دیدگاه اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. در این باب از آیات قرآن کریم، تفاسیر، احادیث و روایات ائمه به عنوان منابع اصیل اسلامی استفاده شد. یافته ها و نتیجه گیری: یافته های پژوهش بیانگر این است که گذشت و آراستگی اعضای خانواده به آن برای تحکیم بنیان خانواده از جایگاه ویژه ای برخوردار است و افراد خانواده باید از گذشت به عنوان ابزاری برای تعالی شخصی، آگاه سازی و اصلاح فردی و خانوادگی بهره جویند.

با توجه به نقش فناوری در عصر امروز، شبکه های اجتماعی به عنوان ظرفیت و ابزار مناسب می­توانند در تحکیم بنیان خانواده مؤثر باشند. تحقیق از نوع کاربردی – پیمایشی و جامعه آماری تحقیق، کارشناسان شبکه های اجتماعی و تحکیم خانواده است. جهت روایی سنجی از ضریب لاشه، روایی همگرا و واگرا و برای محاسبه پایایی از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد. برای تحلیل داده ها، از مدل­سازی معادلات ساختاری به روش کمترین مربعات جزئی استفاده شد. بررسی­ها نشان داد که شبکه های اجتماعی دارای سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری است. بعد شناختی دارای مؤلفه های آموزه ها و باورهای دینی، آگاهی بخشی سبک زندگی و ادراک سازی عوامل تقویت خانواده، بعد عاطفی دارای مؤلفه های فضاسازی رقابت و صمیمیت، تعامل و ارتباط و هویت بخشی می­باشد. بعد رفتاری دارای مؤلفه های فرهنگ سازی، پایداری خانوادگی و اجتماعی و توانمندسازی اقتصادی و مالی است. نتایج نشان دادند که تحکیم بنیان خانواده دارای سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری است. بعد شناختی دارای سه مؤلفه خداباوری و دین داری، تعالی محوری در زندگی و آگاهی از احکام سلامت اقتصادی و مالی، بعد عاطفی دارای سه مؤلفه خودباوری، همدلی و رضایت مندی و بعد رفتاری دارای مؤلفه های مسئولیت پذیری، مهارت افزایی و توانمندسازی، تداوم بقای نسل با معیارهای خانواده سالم است. نتایج تحلیل­ها نشان دادند که شبکه اجتماعی بر تحکیم بنیان خانواده مؤثر است. بر مبنای نتایج، شبکه اجتماعی در بعد شناختی بیشترین نقش را در تحکیم بنیان خانواده ایفا می­نماید.

این پژوهش در مطالعه ای کیفی، عوامل تعالی بخش موثر در تحکیم خانواده را جمع آوری کرد و سپس یافته های پژوهش را در مراحل انتخاب همسر، دوران عقد و زندگی مشترک مورد تحلیل و بررسی قرار داد. بدین منظور آرای 14 تن از مفسران و اندیشمندان معاصر مسلمان را که در کتابها و تفاسیر ایشان جمع آوری شده است به صورت شناسهگذاری و در قالب شبکه مضمون تنظیم و نسبت به مقایسه آرای ایشان با یکدیگر در قالب نمودار اقدام کرد، لذا تعالی خانواده به عنوان متغیر وابسته و عوامل معنوی، فکری، احساسی و مادی به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شد. نتایج حاکی بود که بین عوامل بررسی شده، عوامل معنوی موثر بر تعالی بیشترین تعداد مضمون را در مستندات بررسی شده به خود اختصاص داده بود.